Oud-Grieks Keramiek Oinochoe met Eros en Aphrodite. TL Test

Oinochoe met Eros en Aphrodite.

- Toegeschreven aan de schilder van Python of Asteas -

- Thermoluminescentietest -

Oud Griekenland, Magna Grecia, Paestum, 4e eeuw v.Chr.

Keramiek.

34 cm hoog.

HERKOMST:

- Asfar Brothers, Beirut. Bijgevoegd is een kopie van de galeriedocumentatie gedateerd 12 november 1975.

- Privécollectie, Zürich, verworven uit de vorige collectie in 1975.

STAAT: Goede staat, intact, afgezien van een kleine deuk op de rand van de gerestaureerde, centimeter lange basis.

BESCHRIJVING:

Oinochoe uit Paestum, Magna Graecia, toegeschreven aan Python, een van de twee grote Paestaanse roodfigurige schilders, samen met Asteas, met wie hij een werkplaats deelde. Het heeft een eivormig lichaam dat door een relatief hoge nek verbonden is met een drielobbige mond. Het heeft een schijfvormige voet en een verticaal handvat in de vorm van een plat lint met een centrale rib, die eindigt aan de basis van de mond. De oinochoe is een type Grieks vat dat wordt gebruikt om wijn uit de krater te halen, waar het is bewaterd, voordat het wordt geserveerd. Het is een kan met een enkele verticale handgreep en in zijn meest kenmerkende vorm heeft het een drielobbige mond waardoor de vloeistof op een gecontroleerde manier kan worden gegoten. Dit is niet een van de gebruikelijke vormen uit de werkplaats van Asteas en Pitón, hoewel er enkele voorbeelden bekend zijn (afb. 1).

Het is versierd met de roodfigurige techniek, met inbegrip van verschillende details die zijn verbeterd in zwarte, rode, okerkleurige en witte pigmenten. De expressieve en delicate lijnen die de anatomische details voorstellen, uitgevoerd in zwart pigment met een licht reliëf, vallen ook op. De voorkant toont een figuratieve scène van een zittende dame in profiel aan haar rechterkant met haar torso naar voren gericht, gekleed in een chiton met een donkere verticale band over haar borst, haar benen gewikkeld in een mantel die ook in het zwart is versierd in de profielen. Haar haar is vastgebonden in een knot in haar nek, ze draagt een parelhoofdband en ketting, bungelende oorbellen en spiraalarmbanden aan beide armen, evenals versierde pantoffels. Ze zit op een plantaardig motief in de vorm van een dubbele krul en houdt een rood lint of taenia in haar rechterhand. Haar kleding lijkt erg op die van de dame die de achterkant van een Python krater in het Louvre siert, zowel in het borduurwerk van de stoffen als in het detail van de mantel die haar benen bedekt, en zelfs in de pantoffels (afb. 2). Voor haar staat Eros afgebeeld als een gevleugeld kind versierd met parels, dat boven de grond uitsteekt en een phiale en een spiegel voor zich houdt, waarin de dame naar haar beeld kijkt. De verschijning van Eros maakt het mogelijk om de dame te identificeren met Aphrodite, aangezien de iconografie van de twee samen, met de godin voor haar zoon, een spiegel vasthoudend, terugkerend is in de klassieke Griekse kunst (afb. 3).

Aan weerszijden van de compositie staan twee jonge mannelijke figuren. Aan de linkerkant van de compositie zien we een baardloze, langharige jongen, waarschijnlijk een jonge sater, naakt op de himation na die van zijn linkerschouder valt, gekroond met bladeren en versierd met parels die over zijn torso lopen en zijn rechterdij omsluiten. Hij draagt ook armbanden om zijn rechterbeen en arm. Hij wordt ondersteund door plantenrollen, zonder de grond te raken, zijn linkerhand rustend op een dunne staaf en met zijn rechterhand een bloemenkrans omhoog heffend, in de richting van de dame. Aan de andere kant zien we een andere jongen met een vergelijkbaar uiterlijk, geïdentificeerd met Dionysus door de thyrsus die hij in zijn rechterhand houdt. In zijn linkerhand houdt hij een lint vast dat lijkt op dat van de vrouwelijke figuur. Hij is ook naakt, zijn geslacht bedekt door een mantel die over zijn linkerschouder is gedrapeerd en over zijn rug valt, en hij is versierd met parels en armbanden en een kroon van bladeren die zijn lange, krullende haar omsluit. In dit geval is de figuur op wit-gestippelde golven geplaatst, die waarschijnlijk een waterloop voorstellen. Er zit een zeer origineel element in deze figuur: de linkervoet is frontaal afgebeeld, verkort en niet in profiel zoals gebruikelijk. Een kylix van Python met een zeer vergelijkbare voorstelling van Dionysus is bewaard gebleven in Parijs (fig. 4).

Tussen de figuren zijn verticaal gerangschikte plantenelementen aangebracht, die de vegetatie van een natuurlijke omgeving oproepen. De scène wordt aan beide kanten omsloten door banden met rijen driehoekige motieven, een schematisering van een plantenkrans. Op de achterkant van de oinochoe zijn grote palmetten afgebeeld die een elegante symmetrische compositie vormen, waaruit de laurierfries tevoorschijn komt die de buitenkant van het handvat siert. Rond de gehele diameter van het stuk aan de onderkant loopt een fries van zeegolven die naar links is gericht. De nek is versierd met laurierbladeren die rond een centrale rozet zijn gerangschikt, gemarkeerd met wit pigment. De rest van het stuk - basis van de tank, voet, nek en mond - is bedekt met de zwarte vernis die als achtergrond dient voor de figuratieve scène. Het gebruik van laurierkransen, friezen van zeegolven en grote palmetten voor de secundaire gebieden is een constante in de werken van de werkplaats van Asteas en Pitón (afb. 5).

Python (ca. 360-340 v.Chr.) was de belangrijkste roodfigurige schilder in Paestum, samen met Asteas (ca. 360-340), de oprichter van de werkplaats die ze samen leidden. Zijn werkplaats was vooral belangrijk vanwege de kwantiteit en kwaliteit van de output. Asteas en Python waren schilders met grote artistieke en technische vaardigheden, en samen stelden ze de stilistische canon van Paestumse keramiek met roodfigurige figuren vast, die grotendeels ongewijzigd bleef tot hun ondergang.

Python ontwikkelde een stijl van expressieve, dynamische lijnen, nauwkeurig en delicaat in beschrijvingen, en gebruikte vaak witte, zwarte, gele en rode pigmenten om de details van zijn composities te verbeteren. De canon van zijn figuren is minder gestileerd dan die van Asteas, met grotere hoofden en dikkere, kortere ledematen, zoals te zien is in het studiestuk. Hoewel hij met Asteas typische details van zijn werkplaats deelt, zoals de stippellijn die de kleding omzoomt of de plantenrollen als zitplaats of ondersteuning voor de figuren, wordt zijn werk gekenmerkt door karakteristieke elementen zoals de zittende positie met het ene been iets voor het andere. In zijn frequente Dionysische scènes verschijnt de god altijd in zijn jeugdige vorm, met lang, krullend, wapperend haar, versierd met een kroon van klimop, een thyrsus vasthoudend en over het algemeen vergezeld door saters of maenaden. Vrijwel alle Python-vazen zijn teruggevonden in grafkamers in Paestum. Het thema van de jonge Dionysos die onsterfelijkheid schenkt, verwijst naar het verlangen naar een gelukkig bestaan in het hiernamaals.

De stad Paestum in Campanië was het centrum van een van de vijf scholen van roodfigurig aardewerk in Zuid-Italië. Het werd rond 360 v.Chr. opgericht door ambachtslieden uit Sicilië, waardoor het de laatste van de Magna Graecia-stijlen was die zich ontwikkelde. De eerste werkplaats die in de stad werd opgericht, was die van Asteas en Pythias, waar deze oinochoe werd gemaakt. Deze kunstenaars zijn de enige vaasschilders in Zuid-Italië die bekend zijn van de inscripties op hun stukken, en ze schilderden voornamelijk stukken van groot formaat: kraters, amforen, hydria's, gamische leves, lekanos en lecithos. Hun stijl had een grote invloed op de school van Paestum, en in feite volgde de tweede werkplaats in de stad, gesticht rond 330, hun modellen nauwgezet. De productie van aardewerk in Paestum zou echter al snel een duidelijke achteruitgang in kwaliteit en verscheidenheid aan motieven vertonen, en tegen het jaar 300 was de productie volledig verdwenen.

Paestaanse aardewerk wordt gekenmerkt door bepaalde specifieke sierelementen die herhaald worden: laterale palmetten, friezen van ranken met kelken en kransen (‘bloem van Asteas’), kammen op kledingstukken en figuren met los krullend haar, vaak voorovergebogen terwijl ze rusten op planten of rotsen. Het gebruik van extra kleuren zoals wit, oker, zwart, paars en gradaties van rood zou ook gebruikelijk zijn op deze vazen. Wat betreft het afgebeelde onderwerp, overheersten Dionysische scènes, met name thioses en symposia, in deze vazen uit Paestum, en Aphrodite en Eros, Apollo, Athena en Hermes werden ook vaak afgebeeld.

Roodfigurig aardewerk was een van de belangrijkste figuratieve stijlen van de Griekse productie. Het werd ontwikkeld in Athene rond 530 v.Chr. en werd gebruikt tot de 3e eeuw v.Chr. Het verving de vorige overheersende stijl van zwartfigurig aardewerk binnen een paar decennia. De technische basis was in beide gevallen hetzelfde, maar in de rode figuren is de kleurstelling omgekeerd, waarbij de figuren worden benadrukt tegen een donkere achtergrond, alsof ze worden verlicht door een theatraal licht, volgens een natuurlijker patroon. Schilders die met zwarte figuren werkten, werden gedwongen de motieven goed van elkaar gescheiden te houden en de complexiteit van de illustratie te beperken. De roodfigurige techniek bood daarentegen meer vrijheid. Elke figuur werd afgetekend tegen een zwarte achtergrond, waardoor de schilders anatomische details met grotere nauwkeurigheid en variatie konden weergeven.

De techniek bestond uit het schilderen van de motieven op het nog natte stuk, met behulp van een transparante vernis die, wanneer gebakken, een intense zwarte tint kreeg. De motieven waren daarom onzichtbaar voor het bakken, wat betekende dat de schilders volledig uit het geheugen moesten werken, omdat ze hun eerdere werk niet konden zien. Nadat het stuk was gebakken, bleven de ongeglazuurde delen de roodachtige tint van de klei behouden, terwijl de geglazuurde, 'geschilderde' delen een dichte, glanzende zwarte kleur kregen.

BIBLIOGRAFIE:

- Corpus Vasorum Antiquorum. Parijs: Union Académique Internationale, www.cvaonline.org
- BOARDMAN, J. De geschiedenis van Griekse vazen: pottenbakkers, schilders, schilderijen. Thames & Hudson. 2001.
- DENOYELLE, M.; IOZZO, M. La céramique grecque d’Italie Méridionale et de Sicile. A.J. Picard. 2009.
- HURSCHMANN, R. “Paestanische Vasenmalerei”, en Der Neue Pauly, vol. 9. Metzler Verlag. 2000.
- MAYO, M. (red.). De kunst van Zuid-Italië, vazen van Magna Graecia. Richmond. 1982.
- TRENDALL, A. D. De roodfigurige vazen van Paestum. Britse School in Rome. 1987.
- TRENDALL, A.D. Roodfigurige vazen uit Zuid-Italië en Sicilië. Thames en Hudson. 1989.

PARALLELLEN:

Afb. 1 Oinochoë met Dionysos, toegeschreven aan Asteas of Pythias. Paestum, Magna Graecia, ca. 360-350 v.Chr. Roodfigurig aardewerk. Nationaal Museum, Cardiff, inv. 20.532/1.

Afb. 2 Krater met Hermes en dame, toegeschreven aan Python. Paestum, Magna Graecia, ca. 360-350 v.Chr. Roodfigurig aardewerk. Musée du Louvre, Parijs, inv. ED 126; N 2823; K 238.

Afb. 3 Amfora met Eros en Aphrodite, toegeschreven aan Python. Paestum, Magna Graecia, ca. 360-350 v.Chr. Roodfigurig aardewerk. Musée du Louvre, Parijs, inv. Cp 788: K 301.

Afb. 4 Kylix met Dionysos, toegeschreven aan Python. Paestum, Magna Graecia, ca. 360-350 v.Chr. Roodfigurig aardewerk. Musée du Louvre, Parijs, inv. N 3424; K 364.

Afb. 5 Bellkrater met Dionysos en een sater, toegeschreven aan Asteas. Paestum, Magna Graecia, ca. 360-350 v.Chr. Roodfigurig aardewerk. Metropolitan Museum, New York, inv. 62.11.3.








Opmerkingen:

- Het stuk wordt geleverd met een echtheidscertificaat.
- Het stuk is voorzien van een Spaanse exportvergunning (paspoort voor de Europese Unie). - Als het stuk bestemd is voor buiten de Europese Unie, moet er een vervanging van de exportvergunning worden aangevraagd. Dit kan maximaal 1-2 weken duren.
- De verkoper garandeert dat hij dit stuk heeft verworven volgens alle nationale en internationale wetten met betrekking tot het eigendom van cultureel erfgoed. Herkomstverklaring gezien door Catawiki.


Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app.

Bieden is uitsluitend mogelijk op de website van Catawiki. Maak eenvoudig een gratis account op de website aan en biedt direct mee!

Kavel omschrijving


Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.